Een open overheid: Ruimhartigheid als wenkend perspectief
Op een mooie najaarsdag kwamen zo’n 120 juristen bijeen in Villa Jongerius in Utrecht. Het ochtendprogramma werd geopend door onze voorzitter John Olivier en daarna nam Wim Daniels het over. Op zeer humorvolle wijze kondigde hij de sprekers aan, leidde hij de interactie en reflecteerde hij op de bijdragen. 90 collega’s keken online mee. Linda Voortman, wethouder Utrecht en voorheen mede initiatiefnemer van het wetsvoorstel Wet open overheid, trapte af. Zij deelde haar visie op een open overheid: Niet zozeer alleen je stukken openbaren maar ook een open houding hebben. En probeer ook geen hekel te krijgen aan die inwoner die veel vraagt, de zogenaamde luis in de pels. Wel ziet zij de grote uitdaging, vooral in de informatiehuishouding op orde brengen. Zeker nu er arbeidsmarktkrapte is om de juiste mensen aan te trekken. Daarna nam Donovan Ali Karamat, de informatiecommissaris van Utrecht, het over. Met zijn achtergrond als organisatiepsycholoog gaf hij mee: Begin gewoon. Vooral met die informatiehuishouding. Stap voor stap. En probeer chocola te maken van de verschillende weten die nu spelen: Woo, Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer, Wet hergebruik overheidsinformatie etc. Edwin Rooke vertelde ons met goede voorbeelden en data over de Woo praktijk van Utrecht.
Andre Verburg, staatsraad bij de Afdeling, gaf een historische beschouwing. We zijn allen gezagsdragers. Voorheen gold institutioneel gezag maar nu veel meer persoonlijk gezag. Dat vraagt om een responsieve en open houding. Met persoonlijke interesse en aandacht voor onze inwoners. Daarbij hoort begrijpelijke taal. Niet B1 maar gewoon helder. Geen woorden die eindigden met ING was het advies. Als juristen hebben we de neiging om werkwoorden te veranderen in zelfstandig naamwoorden. Tel ze maar in je laatste document, daagde hij ons uit.
De laatste keynote spreker van de ochtend, gemeente advocaat Tilburg Bjorn Smits, deelde zijn dilemma’s met de Woo in relatie tot zijn adviezen en stukken. In hoeverre geldt de geheimhoudingsplicht tussen client en advocaat? En hoe zit het met het verschoningsrecht? De Deken worstelt er ook mee. Wel is duidelijk geworden door jurisprudentie dit jaar van de bestuursrechter en de Hoge Raad dat de voorheen als vanzelfsprekende verhouding advocaat-client niet meer bestaat. Ook de adviezen van de gemeente-advocaat, vergelijkbaar met die van de gemeentejurist, vallen onder de Woo. Steeds moet worden bezien of en in hoeverre (passieve) openbaarheid achterwege kan blijven in het geval van persoonlijke beleidsopvattingen.
De middag stond in het teken van een viertal workshops:
- Open houding, integriteit en juridische kwaliteitszorg door Caroline Raat van RechtenRaat
- De Wet open overheid door Cornelis van der Sluis van Ten Holter Noordam advocaten
- Begrijpelijk schrijven door Pastoor BV
- Informatiehuishouding door Ad van Heijst.
Na kennisdeling konden we eindelijk weer eens afsluiten met een netwerkborrel. Wat ontzettend fijn en gezellig was dat!
Wil je de webcast (terug)kijken, dan kan onderaan deze pagina. En de presentaties zijn hieronder terug te vinden. Mochten jullie zelf nog goede voorbeelden hebben, deel ze gerust. Dan zetten wij ze op de website zodat het voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk is. Een aantal practices van Utrecht hebben wij er al op gezet.
Openbaarheid in Utrecht – door Edwin Rooke: bestuurlijk contactpersoon Woo, geheimhouding en privacy binnen gemeente Utrecht
Begrijpelijke taal – door André Verburg: staatsraad in de Afdeling bestuursrechtspraak
Orde in de chaos – Bjorn Smits: Advocaat in dienst van gemeente Tilburg
Workshop Woo – door Cornelis van der Sluis
Workshop Open Houding, Integriteit en Juridische Kwaliteitszorg – door Caroline Raat
Workshop Informatiehuishouding – door Ad van Heijst
Begrijpelijke juridische taal – door Femke Steeg en Thijs Peters