Nieuwsbrief juli

Lees hieronder de nieuwsbrief van juli 2022

Hieronder treft u onze laatste nieuwsbrief. Wilt u als eerste op de hoogte zijn van het laatste nieuws? Schrijf u dan onderaan deze pagina in voor onze nieuwsbrief.

Vereniging Juridische Kwaliteitszorg Lokaal Bestuur

Beroepsvereniging voor de jurist binnen de decentrale overheid

Nr. 3| Jaargang 2022 | Editie juli

Beste lezer,
De zomervakantie staat weer voor de deur. In deze laatste nieuwsbrief blikken we terug op onze eerste fysieke bijeenkomst op 23 juni, de studiemiddag handreiking inkoop juridische diensten. Ook kijken we vooruit naar onze eerstvolgende bijeenkomst, het najaarscongres op donderdag 22 september, waar we u weer hopen te mogen ontmoeten. Daarnaast hebben we een bijdrage ontvangen van Jitske Schafraad, jurist bij de gemeente Amersfoort, over investeringen in rechtsbescherming. Een mooie laatste nieuwsbrief voordat iedereen gaat genieten van een welverdiende zomervakantie. 

Terugblik VJK studiemiddag handreiking inkopen juridische diensten

Vijftig aanwezigen, juristen van gemeenten, waterschappen, veiligheidsregio’s en de Nationale politie kwamen 23 juni bijeen op een zonnige middag in de (warme) Tuinzaal van de Winkel van Sinkel in Utrecht. Doel: het bespreken van het concept van de Handreiking inkopen juridische dienstverlening en het delen van ervaringen. Een speciaal welkom was er aan Nathalie Thyssen (foto midden) van de stad Antwerpen. Met de VJK streeft zij naar de oprichting van een Belgische evenknie van onze vereniging.

Jan Telgen en Jonna van der Krift van het Public Procurement Research Centre namen ons mee in de basisopzet van de Handreiking. Ze beschreven het belang van een goede opdrachtomschrijving (aard, scope en omvang), goede gunningscriteria vanuit perspectief aanbieder, geschiktheidseisen enzovoort. Jonna gaf een inkijkje in de interviews die zijn gehouden. En de hamvraag bij subgunningscriteria, zoals het verlenen van extra service via bijvoorbeeld een helpdesk, seminars en nieuwsbrieven: hebben deze wel voldoende onderscheidend vermogen om een inschrijving op een aanbesteding te beoordelen? Deze inzichten zijn terug te lezen in de Handreiking.

De gemeente Amsterdam, bij monde van aanbestedingsjurist Fokke Veldstra, heeft desgevraagd aangegeven dat Amsterdam net een proces van Europees aanbesteden voor juridische dienstverlening heeft afgerond. Amsterdam kiest voor een full service kantoor. Hij herkent de tips in de Handreiking. Op een vraag uit de zaal gaf hij aan dat input van opdrachtgevende directies is meegenomen in het bestek. En ook zeker is er input opgehaald met verschillende juristen. Zij namen ook deel aan het beoordelingsteam. De burgemeester en het college hebben aan de voorkant de inkoopstrategie goedgekeurd, en de uitvoering in mandaat/volmacht overgelaten aan de organisatie.

Rob den Dulk, adviseur Inkoop & Aanbestedingen van de afdeling Inkoop & Subsidies en Lolita Dasilva Melchor, juridisch (beleids)adviseur van de afdeling Juridische Zaken van de gemeente Zaanstad  gaven een mooie inkijk in hun aanbestedingsproces. Zaanstad is een groene gemeente met vele projecten. De kosten voor advocaatdiensten werden steeds hoger. In het verleden had Zaanstad een contract met een groot kantoor. De tijd was rijp om een heroverweging te maken. Met keuzevragen als: Willen we één full service kantoor? Of meerdere kantoren? Uiteindelijk is de keuze voor een exclusiviteitscontract is gemaakt. Gelet op de zichtbaarheid en duidelijkheid. We wilden meer stroomlijnen en grip houden, zo gaf Lolita aan. We wilden niet voor elke opdracht een minicompetitie organiseren. We willen snel kunnen handelen, echt als aanvulling op de bestaande goede juridische functie. Er zijn per half jaar evaluatiemomenten.

Bart Rozendaal, Advocaat en partner bij AKD Advocaten, vertelde over hoe advocaatkantoren aankijken tegen de inkoop door gemeenten. Van groot belang is dat een kantoor goede kennis heeft van de praktijk van de overheid die steeds vanuit het algemeen belang werkt. De prijs/kwaliteitsverhouding moet in balans zijn. Als bij een aanbesteding de prijs een doorslaggevend criterium is, kan voor sommige advocatenkantoren het meedoen aan een aanbesteding niet interessant zijn. Stel jezelf de vraag: waarom wil je aanbesteden en wat wil je anders dan je huidige dienstverlener? Let op een goede afwikkeling van lopende dossiers bij wisseling van dienstverlener: denk na over de wijze van beëindiging van het contract (exit strategie). Bart onderstreepte het belang van een goede relatie en vertrouwen tussen de opdrachtgever en het advocatenkantoor. Houd de contacten laagdrempelig, zoek de samenwerking en maak gebruik van de helpdesk. Het aangaan van een contract voor een langere periode heeft de voorkeur.

John Olivier sloot de bijeenkomst af door iedereen van harte te bedanken voor hun bijdragen en het meedenken. De VJK verwerkt de feedback en publiceert de definitieve versie van de Handreiking zo snel mogelijk. Daarover zullen wij u informeren.

Investeringen in rechtsbescherming door Jitske Schafraad, jurist bij de gemeente Amersfoort

In de meicirculaire 2022 is aandacht voor de reactie van het kabinet van 15 januari 2021 op het rapport Ongekend onrecht van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK). Naast herstel zijn er ook maatregelen nodig die structureel tot brede verbeteringen in beleid en uitvoering moeten leiden. Het kabinet heeft besloten voor het versterken van de dienstverlening bij gemeenten en het extra ondersteunen van mensen in kwetsbare posities door in totaal 150 miljoen per jaar beschikbaar te stellen.  Het Ministerie van J en V heeft een programma rechtsbijstand waarin met partners wordt samengewerkt aan een stelselvernieuwing. Gemeenten zijn daarin belangrijke partners. De gewenste de resultaten van de aanpak voor gemeenten:
1. Toegang versnellen: inwoners hebben sneller en makkelijker toegang tot voorzieningen en rechtsbescherming en verdwalen niet langer tussen uitvoeringsinstanties.
2. Betere gemeentelijke juridische dienstverlening: voor inwoners is voldoende juridische ondersteuning beschikbaar, zowel in de vorm van eerstelijns juridische ondersteuning als in de versterking van de gemeentelijke ombudsfunctie.
3. Pilots robuuste rechtsbescherming: kennis over effectieve rechtsbescherming wordt door gemeenten hergebruikt.

Gemeenten krijgen hiervoor de komende jaren middelen. Om de dienstverlening in gemeenten daadwerkelijk en structureel te kunnen verbeteren is het van belang dat de dienstverlening plaatsvindt in een ‘lerende uitvoeringspraktijk’. De projectmatige capaciteit om de ‘lerende uitvoeringspraktijk’ in de gemeente vorm te geven, is nog niet in alle gemeenten beschikbaar. Het is wenselijk dat er in alle gemeenten ruimte is om het systeemleren in te richten. Deze capaciteit kan worden aangewend om aan te sluiten bij het kennis- en leernetwerk van het programma Leefbaarheid en Veiligheid en de lessen uit dat programma te vertalen naar de eigen gemeente. Hiervoor stelt het kabinet voor 2021 tot en met 2027 € 5 miljoen per jaar beschikbaar.
 
Dit roept de vraag op of gemeentes hieraan al invulling geven en zo ja, hoe ze dit doen. Vanuit juridische kwaliteitszorg is het een aanrader om de circulaires op deze thema’s bij te houden en eventueel te vertalen  naar kwaliteitsacties in de gemeentebegroting 2023.

Omgevingswet: motie

De Eerste Kamer bleek niet bereid voor 1 juli in te stemmen met plaatsing van het Koninklijk Besluit tot inwerkingtreding per 1 januari 2023 van de Omgevingswet. Dit ondanks druk vanuit de minister, VNG, IPO en Unie van Waterschappen. Dit wegens de onzekerheden die naar het oordeel van de Eerste Kamer nog bestaan over de stabiliteit van het Digitaal Stelsel Omgevingswet(DSO).

Deze ingediende motie kan worden beschouwd als het resultaat van overleg  tussen de minister en een aantal politieke partijen in de Eerste Kamer. Stemming vindt plaats op 12 juli aanstaande. Indien deze motie wordt aangenomen, is het de vraag of deze motie helpend is voor gemeenten bij de voorbereiding van de uitvoering van de Omgevingswet. Daarover wordt verschillend gedacht.

Vooraankondiging VJK Najaarscongres 22 september
Open overheid: ruimhartigheid als wenkend perspectief

Op donderdag 22 september staat ons najaarscongres gepland. Na twee jaar volledig digitaal, komen we in september weer fysiek bijeen. Dit keer staat ons congres in het thema van de Open overheid en het gebruik van heldere taal. Hoe communiceer je als overheidsjurist? Een open overheid vraagt ook om een open houding van de ambtenaar: kun je dat en wil je dat? En hoe doe je dat? In de ochtend zorgen we voor een interessant programma met sprekers, waaronder mede indiener van het initiatiefwetsvoorstel Wet open overheid en nu wethouder te Utrecht Linda Voortman en staatsraad Andre Verburg. Dit ochtendprogramma kan ook digitaal gevolgd worden indien u niet fysiek op locatie aanwezig kunt zijn. ’s Middags verzorgen verschillende experts op het gebied van communicatie, informatiemanagement, ethiek en de Wet open overheid workshops die alleen op locatie te volgen zijn. Zeer binnenkortvolgt een mail met het definitieve programma en de aanmeldingsmogelijkheid. Houd uw mail dus in de gaten!

Bijdrage VJK-Voorzitter John Olivier

VJK voorzitter John Olivier heeft een bijdrage geleverd aan het lustrumboek van de Vereniging voor Bouwrecht. Zijn bijdrage kunt u via hier lezen.

Nieuws uit onderzoeken

Onderzoek naar transparante blockchain applicaties binnen de overheid
John Olivier nam 19 mei jl. deel aan een bijeenkomst van het valorisatiepanel. Het was de eerste fysieke bijeenkomst sinds de start van het programma. De eerdere bijeenkomsten verliepen online in verband met de corona uitbraak. Voor meer informatie over het onderzoek verwijzen wij u naar The Role and Responsibilities of Public Actors in Distributed Networks. Transparency, Trust and Legitimacy by Design | NWO

Interessante publicaties en activiteiten