Vereniging Juridische Kwaliteitszorg

Thema jubileumcongres VJK:

De VJK bestaat 25 jaar. Op donderdag 26 juni 2025 vieren wij dit met een bijzonder jubileumcongres met inspirerende sprekers, verdiepende workshops en voldoende ruimte voor interactie en ontmoeting.
In aansluiting op de vooraankondiging van 17 februari 2025, nodigen wij u uit voor ons jubileumcongres met als thema

• Starttijd: 10:15 uur, met verschillende lezingen, een lunch en workshops met een panelgesprek in de middag
• Eindtijd: 15:45 uur met aansluitend een borrel

Het vertrouwen in de rechtsstaat staat onder druk. Dit is voelbaar in de communicatie met onze inwoners. Heb jij als gemeentejurist voldoende handelingsperspectief om het vertrouwen te herstellen? En hoe bewaak je de rechtsstaat in je drukke dagelijkse werk?  Hoe verbeteren we in tijden van bezuinigingen de dienstverlening aan de burger? Hoe kunnen we maatwerk leveren? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat overheid en burger elkaar beter begrijpen?

Ter gelegenheid van dit jubileum wordt aan de deelnemers van het congres een speciale essaybundel aangeboden onder eindredactie van Prof. mr. dr. Jurgen Goossens, Dr. Paulien de Winter en Mr. dr. Wubbo Wierenga.

Na afloop van het congres beschik je niet alleen over de essaybundel maar ook over praktische handvatten voor je dagelijkse praktijk om de toegang tot en zinvol contact met de overheid te verbeteren. En om je rol als hoeder van de rechtsstaat concreet in te vullen.

Ochtendprogramma (10.15 uur – 12.30 uur)

De gebroken belofte van de rechtsstaat

Door: Prof. dr. Henk Kummeling

Universiteitshoogleraar, Universiteit Utrecht, en voorzitter van de Staatscommissie rechtsstaat

Volgt.

Zinvol contact met de overheid en de rol van de gemeentejurist

Door: Prof. dr. mr. Jurgen Goossens, Dr. Paulien de Winter & Mr. dr. Wubbo Wierenga

De toeslagenaffaire veroorzaakte een schokgolf in Nederland. De menselijke maat ontbrak en burgers werden slachtoffer van overheidsoptreden. De Staatscommissie rechtsstaat stelde dan ook vast dat de overheid de belofte van de rechtsstaat onvoldoende waarmaakt. Ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan nam VJK dan ook het initiatief voor het boek ‘Zinvol contact met de overheid en de rol van de gemeentejurist’. Hiermee wil zij bijdragen aan het waarmaken van de belofte van de rechtsstaat. Het boek is bedoeld om de gemeentelijke overheid en gemeentejuristen te inspireren en handvatten te bieden om een constructieve bijdrage te leveren aan het herstel van die belofte. Bij het waarmaken van die belofte is het essentieel dat de burger toegang heeft tot het bestuur. Dit ‘recht op toegang tot het bestuur’ wordt in dit boek nader ingevuld door het belang van zinvol contact centraal te stellen. In deze presentatie wordt eerst ingegaan het burgerperspectief en de juridische spelregels waarbinnen zinvol contact plaatsvindt. Daarna worden concrete handelingsperspectieven voor gemeentejuristen geboden.

Middagprogramma (13.30 uur – 15.45 uur)

In het middagprogramma kunt u twee van de drie aangeboden workshops volgen.

Workshop 1: De gebroken belofte van de rechtsstaat en ambtenarenlef

Door: Prof. dr. Henk Kummeling, Universiteitshoogleraar Universiteit Utrecht, en voorzitter van de Staatscommissie rechtsstaat, en Drs. Corissa Abdoeljamil, Plaatsvervangend Ombudsman Nijmegen, en lid van de Staatscommissie rechtsstaat

In deze workshop onderzoeken we onder andere hoe behoorlijk contact tussen gemeente en burger kan worden gerealiseerd door bijvoorbeeld het bieden van maatwerk vanuit het perspectief van de burger. Dit thema is bijzonder relevant in het licht van het recente rapport van de Staatscommissie rechtsstaat, dat waarschuwt voor de erosie van de rechtsstaat in Nederland. De commissie benadrukt de noodzaak van een onafhankelijke rechterlijke macht, een goede balans der machten en de bescherming van fundamentele rechten. Transparantie in overheidsbeslissingen en investeringen in juridische infrastructuur zijn essentieel om het publiek vertrouwen te herstellen.

Gemeentejuristen staan voor de uitdaging om deze principes te integreren in hun werk, met de focus op hoe de overheid zich netjes en fatsoenlijk kan opstellen tegenover burgers. Aan de hand van de bevindingen van een burgerpanel dat door de Staatscommissie is ingezet, verkennen we samen wat nodig en mogelijk is voor zinvol contact tussen gemeente en burger in deze veranderende juridische context, en hoe ambtenarenlef kan bijdragen aan het herstellen van de gebroken belofte van de rechtsstaat.

Workshop 2: Zinvolcontact door maatwerk

Door: mr. dr. Arnt Mein, Lector Responsieve Rechtspraktijk, Hogeschool van Amsterdam, en Eline Linthorst, LL.M, Assistant professor, Erasmus Universiteit Rotterdam

In deze workshop staat de vraag centraal hoe zinvol contact tussen gemeente en burger tot stand kan komen door het bieden van maatwerk. Binnen de sociale zekerheid (Participatiewet) is – mede naar aanleiding van het toeslagenschandaal – de focus verschoven van wantrouwen en strikte handhaving naar meer aandacht voor de menselijke maat. Bij de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) is maatwerk zelfs het centrale uitgangspunt bij het bieden van ondersteuning aan personen met een hulpvraag. In beide domeinen legt dit veel druk op uitvoerende ambtenaren. Zij spelen een cruciale rol, maar ervaren ook spanningen tussen maatwerk en rechtsgelijkheid, willekeur en rechtszekerheid. Tegelijkertijd rijst de vraag of het terecht is om deze verantwoordelijkheid volledig bij de uitvoerend ambtenaar te leggen. Zinvol contact met de burger vraagt immers niet alleen iets van de ambtenaar, maar ook om aanpassingen op organisatorisch niveau en op het niveau van regelgeving. Deze en andere vraagstukken worden door de twee auteurs van de bundel in interactie met het publiek besproken met het doel om samen te verkennen wat er nodig is voor zinvol contact tussen gemeente en burger.

Workshop 3: Professionele blikverruiming: gemeentejuristen als weerbare en wendbare professionals

Door: Prof. dr. Mirko Noordegraaf,  hoogleraar Publiek Management verbonden aan het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) van de Universiteit Utrecht, en Mr. Lianne van Kalken, wethouder van de gemeente Vlaardingen

Tijdens deze workshop duikt u onder leiding van hoogleraar bestuurskunde Mirko Noordegraaf en de recent gepromoveerde Vlaardingse wethouder Lianne van Kalken in het concept ‘professionele publieke blikverruiming’. Deze blikverruiming is het gevolg van ontwikkelingen in de samenleving en de jurisprudentie. Aan de hand van praktijkvoorbeelden en recente wetenschappelijke inzichten gaan Mirko en Lianne graag met u in gesprek hoe deze professionele blikverruiming optreedt bij gemeentejuristen en wat daarvan de gevolgen zijn

Netwerkborrel

Naast kennisdeling staat in dit congres ook het ontmoeten van elkaar centraal. We zien u dan ook graag bij onze borrel. Het ideale moment om bij te praten met collega´s uit het vak en terug te blikken op een inspirerende dag!

Aanmelden

Bij aanmelding kunt u aangeven voor welke twee workshops u zich wilt inschrijven. Mogelijk zal het aantal aanmeldingen groter zijn dan het aantal plaatsen dat in Villa Jongerius te Utrecht voor ons congres beschikbaar is. Daarom maken we gebruik van een wachtlijst. We streven ernaar om in ieder geval 1 persoon per lid (organisatie) te ontvangen.

U doet er daarom goed aan om u zo snel mogelijk aan te melden. Als u onverhoopt verhinderd bent, ontvangen we graag zo spoedig mogelijk een afmelding om de plaats aan iemand anders te gunnen. We geven prioriteit aan onze leden, maar u kunt dat ongemak wegnemen door hieronder gelijk lid te worden.

Aanmeldformulier 

Wilt u deelnemen aan ons gezamenlijk congres? Aanmelden kan via onderstaand aanmeldformulier tot uiterlijk woensdag 18 juni.

Wees er snel bij, want vol is vol!